آرتمیا که به تنها سخت پوست زنده دریاچه ارومیه مشهور است، ظرفیت صید سالانه ۳۰۰ تنی توده زنده در این دریاچه را دارد که با درآمدزایی مربوط به این موجود ریز، می‌توان تحولی در تامین درآمد آذربایجان‌غربی ایجاد و حتی این استان را از بودجه دولتی برای توسعه آبزی پروری بی نیاز کرد.



یافته‌های علمی نشان می‌دهد که آرتمیا به دلیل خشکی و شوری بیش از اندازه دریاچه ارومیه از بین نرفته و می‌تواند سال‌ها به صورت سیست یا تخم مقاوم در دریاچه ادامه حیات دهد؛ موضوعی که امیدها به حیات این جاندار کوچک با ارزش اقتصادی بالا را زنده نگه داشته است.

با توجه به نیاز اساسی صنعت آبزی پروری کشور به آرتمیا به نظر می‌رسد این جاندار ریز اما با ارزش نه تنها پتانسیل ایجاد تحول اقتصادی در منطقه را دارد، بلکه عاملی نیز برای تحقق شعار جهش تولید محسوب می‌شود.

 

آرتمیای دریاچه ارومیه، طلای ریز ناشناخته برای اقتصاد کشور

 

رییس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با اشاره به اینکه دریاچه ارومیه یکی از زیستگاه‌های مهم جهانی برای آرتمیا است، گفت: تنها ۱۰ درصد از آرتمیای این دریاچه در صورت فرآوری نیاز کشور به واردات این محصول دریایی را به صفر می‌رساند.

علی نکوئی فرد با بیان اینکه برداشت آرتمیا از دریاچه ارومیه نیازمند رعایت اصول پژوهش محور زیر نظر مراجع دارای صلاحیت است، اظهار داشت: دریاچه ارومیه می‌تواند منبعی برای صادرات آرتمیا به دیگر کشورها نیز باشد.

 

آرتمیای دریاچه ارومیه، آذربایجان‌غربی را به بودجه دولتی بی نیاز می‌کند

 

وی قیمت هر کیلوگرم آرتمیا با کیفیت متوسط را چیزی حدود ۳۵ میلیون ریال عنوان کرد و ادامه داد: بهره برداری از ظرفیت کامل آرتمیای دریاچه ارومیه می‌تواند آذربایجان‌غربی را به بودجه دولتی بی نیاز کند.

وی با بیان اینکه دریاچه ارومیه در حالت عادی می‌تواند علاوه بر تامین نیاز داخلی، سالانه منجر به صید و صادرات ۱۸۰ تن سیست و ۱۲۰ تن آرتمیای زنده به کشورهای دیگر شود، گفت: این ارزیابی از ظرفیت متوسط دریاچه ارومیه در سال ۱۳۹۸ صورت گرفته است.

رییس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با مقایسه دریاچه ارومیه با دریاچه نمک آمریکا، بیان کرد: با وجود قوانین محدود کننده برداشت و پایش لحظه‌ای، سالانه بیش از ۲ هزار تن آرتمیا از دریاچه نمک آمریکا برداشت می‌شود که میلیون‌ها دلار ارزش اقتصادی دارد.

 

حمایت کامل از بخش خصوصی در تولید آرتمیا

 

رییس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با اعلام اینکه دانش فنی فرآوری و بسته بندی محصولات تولید شده در کشور وجود دارد، گفت: آماده‌ایم تا بدون هیچ چشم داشتی، این دانش را در اختیار بخش خصوصی قرار دهیم.

نکوئی فرد با اعلام اینکه از ورود بخش خصوصی به صنعت پرورش آرتمیا در استخرهای خاکی حمایت لازم انجام می‌شود، گفت: در هر هکتار استخر خاکی طی هر دوره ۶ تا ۹ ماهه بیش از ۱۰۰ کیوگرم تخم آرتمیا برداشت می‌شود که درآمدزایی قابل توجهی محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: هزینه احداث هر هکتار استخر خاکی برای برداشت آرتمیا نزدیک به ۵۰ میلیون تومان برآورد می‌شود.

 

 کاهش دمای هوا میزان آرتمیای زنده در دریاچه ارومیه را به صفر رساند

 

علی نکویی فرد با اشاره به اینکه هفت ایستگاه نمونه‌برداری از ذخایر آرتمیا در دریاچه ارومیه فعال است که شاخصه‌های شیمیایی و فیزیکی را برای تحلیل داده‌ها گزارش می‌دهند، اظهار داشت: میزان آرتمیای موجود در هر لیتر از دریاچه ارومیه نسبت به چندین سال گذشته رشد داشته ولی به دلیل قرار گیری در فصل زمستان و کاهش دمای آب، هم اکنون میزان آرتمیای زنده در دریاچه ارومیه به نزدیک صفر رسیده است.

وی با تاکید بر اینکه آرتمیا در دمای بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد به خوبی رشد می‌کند، افزود: در صورتی که این درجه از دمای آب فراهم نباشد، آرتمیا به صورت سیست درآمده و تا مهیا شدن شرایط لازم در حالت سیست باقی می‌ماند.

رییس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با بیان اینکه آرتمیا در میزان شوری ۱۲۰ تا ۱۵۰ گرم نمک در هر لیتر آب می‌تواند به صورت مناسب رشد کند، افزود: افزایش چشم‌گیر میزان آرتمیای دریاچه ارومیه در سال گذشته با وجود افزایش شوری آب، این نوید را می‌دهد که با آغاز فصل بارش‌ها طی سال جاری و کاهش نسبی شوری، شاهد افزایش چند برابری این جانداران ریز در دریاچه خواهیم بود.

وی ادامه داد: آرتمیا در شرایط مناسب می‌تواند نوزاد زنده تولید کند ولی در صورت افزایش شوری آب، این جاندار در رحم خود نوزاد زنده را به تخم تبدیل می‌کند تا پایداری بیشتری داشته باشد.

نکوئی فرد به جلبک دونالیلا غذای مورد نیاز آرتمیا نیز اشاره کرد و گفت: میزان این جلبک در دریاچه ارومیه در دوسال اخیر وضعیت مناسبی را برای ازدیاد نسل آرتمیای دریاچه  نشان می دهد که با روند افزایش آب دریاچه این امید صدچندان خواهد شد

 

بیش از ۹۵ درصد آرتمیای مورد نیاز کشور از خارج کشور وارد می‌شود

 

رییس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با بیان اینکه بیش از ۹۹ درصد آرتمیای مورد نیاز کشور از واردات تامین می‌شود، گفت: طبق بررسی آمار ارائه شده از سوی شیلات، سال گذشته بیش از٧٠تن سیست آرتمیا مورد نیاز صنعت آبزی پروری بوده است.

وی با اشاره به آمار رسمی ارائه شده از سوی شیلات ایران، اظهارکرد: طبق این گزارش در سال۱۳٩٩ بیش از ۴۶هزار تن میگو در کشور تولید شده که ۶۰ درصد آرتمیای وارد شده به کشور برای تغذیه این مقدار میگو مورد استفاده قرار گرفته است.

نکویی فرد ادامه داد: با توجه به برنامه ریزی لازم در راستای افزایش تولید میگو در کشور، به طور یقین نیاز کشور به آرتمیا در سال جاری فراتر از ۷۰ تن خواهد بود.

 

خطر حمله بیولوژیکی به غذای دریایی کشور با آرتمیای وارداتی

 

رییس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور البته ادعاهایی نیز در رابطه با خطر حمله بیولوژیکی به غذای دریایی کشور در گذشته داشته است؛ وی با تاکید بر اینکه واردات موجود زنده همیشه چالش ورود عوامل بیماری‌زا به داخل کشور را همراه خود دارد، بیان کرد: به دلیل اینکه غذای اصلی میگوی تولید شده در کشور آرتمیا می‌باشد، این احتمال می‌رود که برخی از دشمنان در راستای ضربه زدن به اقتصاد کشور، اقدام به آلوده کردن آرتمیای قاچاق وارد شده به کشور باشند.

 نکوئی فرد ادامه داد: قطعا اگر ما در بخشی از صنعت تولیدات محصولات  شیلاتی دریایی به یکباره شاهد بروز بیماری‌هایی مرتبط با غذای زنده باشیم، احتمال وجود دست‌های پشت پرده در این اتفاق به مراتب وجود دارد.